INFO

De Basis

Vliegbasis Soesterberg, de bakermat van de Koninklijke Luchtmacht.

 

Twee Haagse automobielhandelaren richten in 1910 een heideveld bij Soesterberg in als burgervliegveld en organiseren in dat jaar al de eerste vliegshow. In maart 1913 wordt het terrein door de Staat der Nederlanden aangekocht.

De vliegbasis bestond aanvankelijk uit een plat gemaakt heideveld met enkele houten gebouwtjes maar veranderde snel in een volwaardig vliegveld met werkplaatsen en kantoren. In de Eerste Wereldoorlog worden buitenlandse militaire vliegtuigen op Soesterberg ondergebracht. In de Tweede Wereldoorlog komt de vliegbasis in handen van de Duitse bezetters. Het vliegveld wordt grondig verbouwd en krijgt een derde landingsbaan. De vliegbasis nam immers een strategische plek in bij de ‘slag om Engeland’. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog wordt de vliegbasis geheel verwoest. Pas in 1951 wordt Soesterberg weer helemaal operationeel. In de tijd van de Koude Oorlog, vanaf 1954, maakt de Amerikaanse luchtmacht gebruik van vliegbasis Soesterberg. Amerikaanse militairen en hun gezinnen bepalen jarenlang het beeld van de vliegbasis en het dorp Soesterberg. Naast de Amerikanen maakt ook het Koninklijk Huis dankbaar gebruik van de vliegbasis. De privé Fokker van Prins Bernard staat altijd klaar in een van de hangars.

In 2008, ruim na de val van de muur en het vertrek van de Amerikanen, sluit de vliegbasis wegens bezuinigingen bij Defensie. In 2009 is de vliegbasis aangekocht door provincie Utrecht. Hiermee komt een einde aan bijna 100 jaar gemotoriseerd vliegverkeer boven Soesterberg. Park Vliegbasis Soesterberg is ruim 380 hectare, een terrein zo groot als ca. 250 voetbalvelden.

 

‘The Runway’, een zee van asfalt

Met een lengte van 3077 meter en een breedte van 45 meter heeft Soesterberg de langste militaire baan van Nederland.

 

‘Hardened Aircraft Shelters of III Generation’, schuilplaatsen voor straaljagers

In 1967 suizen Israëlische gevechtsvliegtuigen ‘onder de radar’ richting Egypte. Daar vernietigen ze in één klap de complete Egyptische luchtmacht. Om dit te voorkomen bouwden in 1975 de Amerikanen bomvrije Hardened Aicraft Shelters zowel op Camp New Amsterdam als in het park. In het park zijn er 17 gebouwd. Deze shelters moesten het squadron F15 Eagles beschermen tegen bombardementen. Een aantal shelters heeft tegenwoordig een nieuwe rol, bijvoorbeeld als schaapskooi, kantoor en werkplaats van Utrechts Landschap. Vier shelters zijn bestemd voor culturele activiteiten.

 

‘ Igloo Ammunition Bunkers’

Veilig verscholen onder een dak van natuur staan hier sinds 1960 de zogenaamde ‘iglo’s’: kolossale munitiebunkers van gewapend beton met een oppervlakte van 112 m2. In de bunkers lagen duizenden en duizenden kilo’s munitie opgeslagen. Vier bunkers zijn bestemd voor kunst.

 

 ‘US Airforce Command Bunker’, bunker 600

Amerikaanse commandobunker tijdens de Koude Oorlog. Deze bunker is bestand tegen alles dat de Russen konden inzetten: chemische, biologische en zelfs nucleaire wapens.
In het geval van een aanval konden circa 65 personen hier verblijven. Het commandocentrum kon drie tot vier weken in bedrijf blijven, onafhankelijk van de buitenwereld.

 

 

EMBEDDED ART

 

Samenstelling EMBEDDED ART: Ella Derksen

info@embeddedart.nl

 

Ontwerp website: Aangenaam Ontwerp

Teksten kunstwerken: Veronique Hoedemakers

 

 

Het Park

 

De vliegbasis is inmiddels getransformeerd tot Park Vliegbasis Soesterberg. Het is in belangrijke mate een natuurgebied, met plekken die beschermd worden en plekken waar ruimte is om te fietsen en te wandelen. Het schraalgrasland rond de landingsbanen is bestemd voor de bijzondere dieren en planten die er leven, net als het noordelijk bosgebied. Het militair erfgoed zoals de munitiedepots, shelters, bunkers en de landingsbaan zijn nog steeds zichtbaar.

 

Hei en bossen

Park Vliegbasis Soesterberg is het middelpunt van het programma Hart van de Heuvelrug. De natuur tussen Zeist, Soest en Amersfoort wordt meer verbonden en het gebied krijgt betere ruimtelijke kwaliteit. Twee ecologische verbindingen lopen over de vliegbasis. Deze zogenaamde ‘corridors’ stellen planten en dieren in staat zich te verplaatsen tussen het Gooimeer tot aan de Veluwe.

Aan de de oostkant ligt een heidecorridor en aan de westkant, via Camp New Amsterdam een boscorridor.

 

Schraal grasland

In één van de vliegtuigshelters, die vroeger nog onderdak bood aan straaljagers, woont nu een kudde schapen. Deze grazers hebben een belangrijke taak: het beheren van delen van de schrale graslanden die hier al liggen sinds . Onder leiding van een herder volgen ze een speciaal begrazingsplan. Sommige stukken van het grasland moeten intensiever begraasd worden dan andere. Plekken waar zeldzame planten en bloemen staan worden overgeslagen. Op schraal grasland komen vogels af die op de grond broeden. In Park Vliegbasis Soesterberg ligt het grootste schrale grasland van West-Europa.

 

Open

Het Park is dagelijks vrij toegankelijk tussen zonsopkomst en zonsondergang. De landingsbaan is tijdens het broedseizoen (15 maart tot en met 15 augustus) gesloten voor publiek. Honden zijn op Park Vliegbasis Soesterberg niet toegestaan, ook niet aangelijnd.

 

Meer informatie over de natuur kun je vinden op de website van Utrechts Landschap, de beheerder van Park Vliegbasis Soesterberg. Vrijwilligers van Utrechts Landschap organiseren met regelmaat fiets- en wandelexcursies over de natuur(ontwikkeling), de historie en de kunst. Hier kun je je inschrijven voor deze excursies.

Powered by